Neden Rize Bezi?

Şıklığı ,ter emme özelliği , dokumasının ince ve yumuşak yapıda olması, doğal klima özelliği ile sağlık için son derece elverişli olması “ Rize Bezi “ nin öne çıkan özellikleridir. Bu özelliklere sahip “Rize Bezi” yaygın bir kullanıma sahiptir. Sağlık için faydaları ön planda olan   Rize Bezi önceleri daha çok iç çamaşırı olarak kullanılmıştır. Bir rivayete göre imparatorluk döneminde bazı padişahların iç giysi olarak Rize Bezi kullandığı söylenir. Rize Bezi bunun yanında gömlek, zarif  elbise olarak ta kendine pazar bulmuştur. Yaygın olarak evlerde süs örtüsü olarak kullanılmıştır. Genç kızların çeyizlerinde olmazsa olmazlardan olmuştur. Masa örtüsü, sehpa takımı, mutfak takımı v.b. şekillerde evlerde müstesna yerini bulmuştur.

Neler yapılıyor?

Rize Bezi bugün gerek Rize Valiliği gerekse özel sektörün desteğiyle hayat yolculuğuna devam ederken, ilk hedef olarak İyidere ilçesinde Rize Bezi üretimini artık Halk Eğitim kurslarından çıkarıp halkın geçim kaynağı yapma hedeflenmiştir. İlk aşamada 100 kişi /aile adeti konfeksiyonla geleneksel özelliklerini koruyup, el emeğini, göz nurunu, ilmik ilmik işleyip, kadınların ev ekonomisine katkı sağlayacak bir yapı oluşturması hedeflenmiş ve bu doğrultuda bir gönül adamı olan İyidere Kaymakamı Bülent Uygur’un yakın ilgisi ve yoğun takibi ile İyidere Kaymakamlığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Rize Bezi ve Konfeksiyon Atölyeleri üretime açılmıştır.

Talebi fazla olan ürün serbest piyasa şartlarında arzının artması gerekir. Gerek dünyanın her yerinde yaşayan Rizelilerin gerekse ülke içinde örgütlü olan Rizelilerin üretilecek bezlere Pazar bulmasında sıkıntı yaşamayacağının garantileri olarak görünmesiyle birlikte, çay ve Rize Bezinin bir arada buluştukları, hediyelik çay paketi olarak dahi pazarlama teknikleri kullanılarak gerekse reklam ve marka olarak yapılacak girişimlerle pazarlamada sıkıntı yaşamayacağımızı tahmin edilmekte.

Evlerin bodrumlarında terkedilmişliği yaşayan Rize bezi tezgahlarına yeniden hayat vermek, geleneksel özelliklerini koruyarak ekonomik bir değer haline getirmek, 4 -5 aylık çay sezonu dışında yöre insanına iş istihdamı sağlamak, Rize ye çayın dışında alternatif bir tanıtım malzemesi oluşturmak, Halk Eğitimi kurslarında eğitim alan yüzlerce kursiyere iş imkanı olacak olan Rize Bezi, deniz dağ arasında dar bir bölgeye sıkışmış olan yöre insanı için en büyük istihdam kapısı olacaktır.

Sahte Rize Bezi Uyarısı!

Türk Patent Enstitüsü (TPE) tarafından, 2007’nin Aralık ayı içerisinde tescillenen ‘Rize Bezi’nin (Feretiko) sahtecilik tehlikesiyle karşı karşıya olduğu vurgulandı.

Piyasada, ‘Şile Bezi ve ürünlerinin’ ‘Feretiko’ adı altında satışa sunduğuna dikkat çeken Rize Ticaret ve Sanayi Odası (RTSO) Genel Sekreteri Gafur Karali, asıl Rize bezi‘nin geçmiş yıllarda olduğu gibi yörede yetiştirilen kenevirlerden elde edilen iple, evlerde bulunan Feretiko tezgâhlarında işlenen bezler olduğunu belirterek, “Günümüzde maalesef kendir üretimi yapılmadığı için, bu ihtiyaç dışardan karşılanıyor. İpliği dışardan karşılanarak, Rize’de üretimi yapılan bez, Rize Bezi olarak kabul ediliyor. Rize Bezinin özelliği, yüzde yüz kendir ipliği ile el tezgahlarında işlenen doğal bir ürün olmasından kaynaklanıyor.” dedi.

Piyasada bazı tüccarlar tarafından, ‘Rize Bezi’ adı altında, daha ucuz ve iplik olarak P pamuk ve P polyesterden oluşan ‘Şile Bezi’ ve ürünlerinin satıldığını anlatan Karali, “Bu uygulama hem etik açıdan, hem de Rize Bezinin geleceği açısından doğru bir davranış değil.”şeklinde konuştu.

RTSO olarak, ‘Feretiko‘nun tanıtımı için bir moda firmasına teklif verildiğini ve bu konuda çalışmaların devam ettiğini kaydeden Karali, “Rize’de yaklaşık 800 Feretiko tezgâhı var. Halk Eğitim Merkezi, Rize Valiliği ve RTSO olarak, bu işe emek verenlerin yanında yer alıyoruz. Sadece Feretiko alım ve satımıyla uğraşan bir birim kurduk.”ifadelerini kullandı.Rize Bezinin, 0 kenevir ipliği ile yapıldığı için esneme payı olmadığını, yakıldığı zaman ise, diğer polyester ürünler gibi çekilmediği ve ağır bir koku yaymadığına işaret eden Karali, “Kenevirden yapıldığı için yakıldığında ot yanığı gibi koku verir ve naylonsu madde gibi yapışık hale gelmez. Sahteciliğin önüne geçebilmek için Kız Meslek Lisesi, Halk Eğitim Merkezleri, Tarım İl Müdürlüğü ve özel sektörde çalışan uzmanlardan oluşan 5 kişilik bir komisyon kuruldu. Bu komisyon tarafından yılda iki kez çeşitli denetlemeler yapılacak, şikayet ve ihtiyaçlar değerlendirilecek” şeklinde açıklamalarını tamamladı.